"Can kalmamak" deyiminin anlamı nedir?

• Gücü, kuvveti kesilmek; bitkin bir duruma düşmek.
• "Daha fazla yürüyemeyeceğim, can kalmadı bende, siz gidedurun."

Can kalmamak deyimine benzer deyimler

---

"Açıl susam açıl" deyimi ve açıklaması

• Bin bir gece masallarının baş kişisi Ali Baba’nın, Kırk Haramiler’in gömülerini saklandıkları mağaraya girmek için söyelediği bir büyülü söz olan bu deyim, bir çıkmaz, bir güçlük karşısında alay yollu kullanılır.

[Açıl susam açıl]

---

"Adam olmak" deyimi ve açıklaması

• Bir kişi yetişip topluma yararlı duruma gelmek.
• İşe yaramayan bir şey onarılıp işe yarar duruma gelmek.

[Adam olmak]

---

"Adam oluncaya kadar dokuz fırın ekmek ister" deyimi ve açıklaması

• Yetişip topluma yararlı duruma gelmek.
• İşe yaramayan bir şey onarılıp işe yarar duruma gelmek.
• Yetişip topluma yararlı bir kişi olması için uzun zaman gerek.

[Adam oluncaya kadar dokuz fırın ekmek ister]

---

"Adı çıkmak dokuza, inmez sekize" deyimi ve açıklaması

• Bir kimsenin adı bir kez iyi ya da bir kez kötü tanındıktan sonra, bu genel kanı kolay kolay değişmez, kişi bir konu ünlendi mi o ün sürüp gider.

[Adı çıkmak dokuza, inmez sekize]

---

"Akan sular durmak" deyimi ve açıklaması

• Tersi söylenmeyecek bir durum meydana gelmek, itiraz edilecek bir nokta kalmamak.
• Artık itiraz edilebilecek, karşı durulacak bir nokta kalmamak.
• "Siz Mehmet Ağa`ya gidin, o devreye girdi mi akan sular durur, kolay anlaşırsınız."

[Akan sular durmak]

---

"Altından girip üstünden çıkmak" deyimi ve açıklaması

• Bir serveti, bir parayı, bir kaynağı gereksiz yere, düşüncesizce, sorumsuzca harcayıp kısa zamanda bitirmek.
• "Bir ayda o kadar paranın altından girip üstünden çıktı."

[Altından girip üstünden çıkmak]

---

"Atlama tahtası" deyimi ve açıklaması

• Bir hamlede ulaşılamayacak yere kolayca varmayı sağlayan ara durağı; daha iyi bir duruma ulaşmak için basamak olarak kullanılan şey.
• "Basamak yapmak."

[Atlama tahtası]

---

"Başından atmak" deyimi ve açıklaması

• Gereksiz görülen bir bağlılığa, bir ilişkiye son vermemek; bir istekte bulunan kişiyi yanından uzaklaştırmak.
• Yapılması zor bir işi yapmaktan kendini kurtarmak ya da o işi bir başkasına yüklemek.
• "Kısa zamanda o işi başından atmasını becerdi."

[Başından atmak]

---

"Başını ağrıtmak" deyimi ve açıklaması

• Bir yığın gereksiz sözlerle bir kimseyi sıkıp yormak.
• Bir iş, bir kimseyi rahatsız edip uğraştırmak.
• Gereksiz sözlerle birini bunaltmak.
• Bir iş için birini uğraştırmak, sıkmak.
• "Yeter artık, bu iş için başımı ağrıtıp durma."

[Başını ağrıtmak]

---

"Beli bükülmek" deyimi ve açıklaması

• Yaşlılık yüzünden güçsüz kalmak, bir iş yapamaz duruma gelmek.
• Üzüntü ve kederden ruhsal bir çöküntüye düşmek.
• "İflas eden şu genç adamın bir yılda beli büküldü."

[Beli bükülmek]

---

"Can evinden vurmak" deyimi ve açıklaması

• En etkileyici, en can alıcı yönden saldırmak; bir daha yaşama imkânı kalmayacak şekilde vurmak.
• "Onları can evinden vurmalıyız ki bir daha bellerini doğrultamasınlar."

[Can evinden vurmak]

---

"Yıldırımla vurulmuşa dönmek" deyimi ve açıklaması

• Ansızın ortaya çıkan kötü bir durum karşısında sarsılmak, ne yapacağını bilemez olmak, bitkin ve şaşkın bir duruma düşmek.
• "İflas haberini duyunca yıldırımla vurulmuşa döndü, oraya yığılıp kaldı."

[Yıldırımla vurulmuşa dönmek]